«Шүлгәнташ» музейына 1947 йылда Прагала яңғыраған ҡурай тапшырылды

Был ҡурайҙы педагог Сөләймәнов 1978 йылда үҙенең иң яҡшы уҡыусыларының береһенә – Өфө сәнғәт училищеһының ҡурай бүлеге студенты Марат Түлебаевҡа бүләк итә. Хәҙер уның уҡыусыһы уны «Шүлгәнташ» музейына бүләк итә, унда инструмент «Урал батыр» эпосына арналған бүлектә урын аласаҡ.

Республика халыҡ ижады үҙәгенең матди булмаған мәҙәни мираҫ менән эшләү бүлеге мөдире Рафаэль Ғәзизов һөйләүенсә, был ҡурай махсус технология буйынса эшләнгән.

Ғата Сөләймәнов традицион ҡурайҙы шул уҡ исемле сатырлы ҡамыш үҫемлегенең тура, киптерелгән ҡыуыш һабағынан яһаған, әммә уны өҫтәмә рәүештә кәзә эсәгенә уратып алған. Был боронғо ысулды барыһы ла ҡулланған. Һәр кем үҙенең ҡурайын һаҡлап ҡалырға тырыша һәм бының өсөн эсәк йәки хатта йылан ҡуллана. Әммә тап Ғата Сөләймәнов был технологияны бөгөнгө көнгә тиклем еткерә. Ул музыка һөйөүселәр өсөн «Ҡурай» әсбабы һәм ҡурай кластары өсөн дәреслек яҙған. «Ҡурай» китабы – музыка донъяһында ҙур фәнни хеҙмәт. Шулай итеп, Ғата Сөләймәнов халыҡ уйын ҡоралында уйнау теорияһына һәм методикаһына нигеҙ һалыусы беренсе кеше була, шуның менән уны яңы бейеклеккә күтәрә. Училищела уҡытҡанда шпон ҡурайы етештерелмәгән, шуға күрә бөтә уҡытыусылар, шул иҫәптән Ғата Сөләймәнов та, уҡыусылар өсөн ҡоралды үҙҙәре эшләгән һәм бының нисек эшләнеүен күрһәткән, – тип аңлатты Республик халыҡ ижады үҙәге вәкиле.

Ҡурай әҙерләү процесы Башҡортостан Республикаһының матди булмаған мәҙәни мираҫы объекты тип иҫәпләнә, был Рәсәй өсөн уникаль технология булыуы тураһында патент алды. «Шүлгәнташ» музейына, ҡурайҙан тыш, был патенттың күсермәһе һәм ҡамышлы ҡурай әҙерләү тураһында видеоролик тапшырылды. Марат Түлебаев музейға килеүселәргә тарихи бүләк менән бәйле тарихты һөйләне һәм милли музыка ҡоралы эшләү буйынса оҫталыҡ дәресе үткәрҙе.

https://www.bashinform.ru/news/culture/2023-05-20/v-muzey-shulgan-tash-peredadut-kuray-zvuchavshiy-v-prage-v-1947-godu-3265728