ПРЕМЬЕРА!

1987 йылда яҙылған әҫәр тамашасыларға бер ауылдан сыҡҡан Силсәүит, Адвокат һәм Алдар ҡушаматтарын йөрөткән өс дуҫтың – Кәшфулла, Ҡорбанғәли һәм Нурисламдың, изгелек һәм ғәҙеллек яҡлыларҙың яҙмышы, йылдар аша һыналған дуҫлыҡ тураһында һөйләй.

Эйе, ваҡиғалар бөгөнгө көндә бармаһа ла, әҫәрҙең әхлағы һәр ваҡытҡа ла тап килә. Актерҙар менән бергә тамашасылар дуҫлыҡтың һәм ғәҙеллектең әһәмиәтен билдәләй ала», – тип аңлатма бирҙе спектаклдең ҡуйыусы режиссеры, Башҡортостандың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре Рөстәм Хәкимов. Спектаклдең режиссерлыҡ ҡарары автор һалған идеяларға һәм образдарға тап килә.

Спектаклдә Башҡортостандың халыҡ артистары Мәғәфүр Усманов, Венер Камалов, Илсур Хәбиров, Рушанна Бабич, Гөлшат Ғайсина; Башҡортостандың атҡаҙанған артистары Рәмзил Сәлмәнов, Гөлбинә Сафуанова, Гөлсөм Бикбулатова, Илгиз Таһиров, Шәһит Хамматов һәм театр актерҙары Вадим Ҡылысов, Салауат Юлдашбаев, Лейсән Миңлеғәлиева, Динислам Сафин, Әбйәлил Үтәбаев, Гөлсәсәк Зарипова, Гилүс Минһажев ҡатнаша.

Инсценировка авторы – Владимир Жеребцов, спектаклдең ҡуйыусы рәссамы – Искәндәр Бакиров, костюмдар буйынса рәссам – Әлиә Байрамғолова, хореограф – Башҡортостандың атҡаҙанған артисы Рәмизә Мөхәмәтшина, композитор – Вәсил Ғафаров, Башҡорт теленә яраҡлаштырыу авторы – Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты Зөһрә Бураҡаева, яҡтылыҡ буйынса рәссам – Светлана Насонова.

Премьерала яҙыусының ҡыҙы Әлфиә Мостай ҡыҙы Кәримова ла булды.

- Мостай Кәрим әҫәрҙәре буйынса ҡуйылған спектаклдәрҙе ҡарау һәр саҡ тулҡынландырғыс, айырыуса үҙенсәлекле тамашасылар йыйылған тыуған Йәштәр театрында. Бөтә зал тиерлек студенттарҙан һәм театрҙы яратҡан тамашасыларҙан торҙо, – тине Әлфиә Мостай ҡыҙы. Ә «Ауыл адвокаттары" повесы – ул фәлсәфәүи, ҡатмарлы әҫәр, һәм Владимир Жеребцовтың инсценировкаһы әҫәрҙе яңынан уҡырға мөмкинлек бирә, шул уҡ ваҡытта ул ваҡыттағы фажиғәле һынауҙарға ҡарамаҫтан, бөтә геройҙарҙың фекерҙәрен, юморын, лирикаһын, тормош һөйөүен һаҡлап ҡала. Спектакль башҡорт труппаһы актерҙарына асылырға мөмкинлек бирҙе, улар яңы исемдәр менән тулыланды – һәм был ҡыуандыра. Тамашасылар ҙа ҡыуандырҙы – улар көлдө һәм иланы, инсценировка авторы һәм режиссерҙың төп нәмәгә – Мостай Кәримдең уй-фекерҙәренең тәрәнлегенә төшөндө.

– Мин үҙем Туймазы театрында «Ауыл адвокаттары» инсценировкаһының авторы булдым, драматургтың һәм драматургия буйынса лабораторияларҙағы остазыбыҙ Владимир Жеребцовтың инсценировкаһын уҡыу ҡыҙыҡлыраҡ булды, – тип билдәләне Зөһрә Бураҡаева. Ул был тәрән әҫәрҙең уникаль сәхнә версияһын эшләй. Башҡорт труппаһы актерҙары, бигерәк тә төп ролдәрҙе башҡарыусылар: Вадим Ҡылысов, Рәмзил Сәлмәнов һәм яңы актер Гилүс Минһажев – юғары кимәлдә булды. Спектаклгә йәштәрҙең килеүен теләйем – унда бик мөһим ҡиммәттәр тураһында һүҙ бара.

– Мостай Кәрим эштәре менән һәр осрашыу – ҙур рәхәтлек, – тип билдәләне Башҡортостандың халыҡ артисы Рушанна Бабич. Уның ижегенән, аҡыллылығынан, персонаждарын уратып алған йылы һәм мөхәббәтенән ләззәт алыу. Әйтерһең дә, һин материалды яҡшы беләһең, әммә һәр яңы уҡыуҙа яңы нәмә асыла, күп йылдар элек яҙылған әҫәрҙә күтәрелгән темаларҙың хәҙерге заманса яңғырауына хайран ҡалаһың. Был эштә лә шулай булды. Минең персонажым Сәғиҙә беренсе донъя һуғышы фронтынан ирен көткән һалдат ҡатын-ҡыҙ тоғролоғо кәүҙәләнеше, ул үҙенең мөхәббәте менән ирен һаҡлаған.

Актриса спектаклдең сәхнә тормошо оҙон булыр һәм һәр тамашасы, театрға килгәс, Мостафа Сафичтан үҙ һорауҙарына яуап табыр, тигән өмөт белдерә.

Тамашасылар шулай уҡ, мәңгелек ҡиммәттәргә – намыҫҡа, абруйға, дөрөҫлөккә, әҙәплелеккә арналған спектакль күп нәмә тураһында уйланырға мәжбүр итә, тип билдәләне.

– Мостай Кәрим беҙгә, киләсәк быуындарға, йәндең ҡәҙерен теүәл һәм аныҡ күрһәтте, – тип тәьҫораттары менән уртаҡлашты тамашасы Эльвира Бикмәтова. Спектаклдең юморы ауыл комедиялары өсөн ғәҙәти түгел, ул интеллектуаль, нескә. Спектакль яҡты, хисле, наҙлы килеп сыҡҡан. Спектаклдә ҡулланылған ғәҙәти булмаған яҡтылыҡ эмоцияларҙы көсәйтә. Музыкаһы айырыуса хәтерҙә ҡалған, ул был постановкала күберәк заманса һәм милли музыкаға баҫым яһамай. Финал йыры мауыҡтырғыс – ул финалды көслө һәм эффектлы яһай. Бөтә спектакль төҫө һәм фактураһы буйынса гармониялы. Персонаждарҙың декорациялары һәм костюмдары тап килеп тора. Актерҙар үҙ эштәрен бик яҡшы башҡара!