+12 °С
Ямғыр
Бөтә яңылыҡтар
Тарих һәм шәхес
24 Ғинуар 2021, 13:02

ИРӘНДЕК АЙЫУЫ

Рәсәй территорияһында табылған иң ҙур алтын киҫәктәренең (самородок) береһе - «Ирәндек айыуы» — Башҡортостандың Баймаҡ районы Күсей ауылында табылған 5 кг-лыҡ алтын киҫәге.Уны 1992 йылдың сентябрендә механизатор Радик Ишбулды улы Үтәғолов баҫыуҙа табып ала. Алтын киҫәген трактор һабаны тупраҡ аҫтынан килтереп сығара. Тракторсы Радик был «таш киҫәге»н

бер нисә көн трактор кабинаһында, майлы сепрәккә төрөп йөрөтә. Олораҡ кешеләргә күрһәтеп, алтын икәнен белгәc, дәүләткә тапшырырға була. Хәҙер ул алтын Өфөлә, Милли музейҙа һаҡлана һәм Башҡортостан республикаһының һәм Рәсәй федерацияһының милли ҡаҙанышы булып һанала. “Ирәндек айыуы” ерҙә 400 йылдан ашыу ятҡан аҫылташ.

Һәр алтын киҫәге ғәжәйеп тәбиғәт ҡомартҡыһы булып һанала һәм үҙ хаҡына ҡарағанда күпкә ҡиммәтерәк баһалана, ҙурыраҡ булған һайын, уның хаҡы ла арифметик прогрессия буйынса арта бара. Ул фән өсөн дә бик ҡыҙыҡлы. Эре алтын киҫәктәренә ғәҙәттә исем бирелә. Был алтын киҫәгенә кемдер «Ирәндек айыуы» тигән исем биреп өлгөргән дә инде. Алтын киҫәгенең ауырлығы — 4 880,06 грамм (уның 4,58 һәм 1,31 грамлыҡ ике өлөшө «өҙөп» алыныуға ҡарамаҫтан әлеге ваҡытта улары ла иҫән һаҡланған). Оҙонлоғо — 31 см, киңлеге — 18,5 см, ҡалынлығы төрлөсә — ярты см-ҙан 1,5 см-ға етә.
Читайте нас: