Республикала ирҙәр ҡоро эш башлаясаҡ

Ир-аттар борондан илде лә, ғаиләһен дә һаҡлаусы, яҡлаусы булған.

Ирмен тигән ир-егеттең абруйы ниңә төшә?

Райондарға сыҡҡанда руль артында йөрөүсе ҡатын-ҡыҙҙарҙың шул тиклем күп булыуы күҙгә ташлана. Тап төпкөлдәрҙә баш ҡалалағынан байтаҡҡа күберәк. Ирҙәр юҡмы икән әллә был яҡтарҙа тигән һорау ҙа тыуа. Мин һис кенә лә ҡаршы түгелмен гүзәл заттарҙың тимер аттар эйәрләүенә, әммә ошо ябай ғына күренеш тә уйланырға мәжбүр итә. Тимәк, ирҙәр тормош алып барыу процессынан ситләшә тип баһаларға ла мөмкин. Йәғни ҡатын-ҡыҙ иренә инәлеп тормай хәҙер, барлыҡ эштәрҙе лә үҙе башҡара. Ә кем һуң ул сағында ир? Хәҙерге йәмғиәттә уның абруйы бөтөнләй юҡҡа сыға бара түгелме һуң? Кем ғәйепле һәм сәбәп ниҙә? Был хәлде нисек төҙәтергә? Республикала эш башлаясаҡ ирҙәр ҡоро ошо һорауҙарға яуап эҙләйәсәк. Йәмәғәт ойошмаһы күтәргән проблемалар һәм уларҙы хәл итеү юлдары тураһында БЮТ каналы хәбәрсеһе Рәмзиә Кәримова яҙмаһы.

Журналист Даян Мәжитов буш ваҡытын тулыһынса улдары менән уҙғарырға тырыша. Аҡса бер ваҡытта ла етмәй, матди байлыҡ артынан ҡыуып уларҙың холоҡ-фиғеле формалашҡан мәлде үткәреп ебәрергә мөмкин. Балаларға өгөт-нәсихәт тә, аҡыл өйрәтеү ҙә кәрәкмәй, бары тик атайҙың янда булыуы, үҙ миҫалында тәрбиәләүе мөһим. Күп ир-егеттәрҙең аҡса табам тип ғаиләһен айҙар буйы күрмәүе үкенесле, ти Даян Тәлғәт улы. Ул үҙе тәрбиә эшендә Америка асырға ынтылмай, бары тик борондан килгән йолаларға, дини тәғлимәттәргә мөрәжәғәт итә.

Ә күркәм тәрбиәне тик абруйлы атай ғына бирә ала. Эшләмәгән, эсергә яратҡан, йәки ҡул күтәргән кешене ир затынан булған өсөн генә хөрмәт итеп булмай. Сәхнә оҫтаһы Әхтәм Абушахманов әйтеүенсә, балаларҙы түгел, үҙеңде тәрбиәләргә кәрәк, сөнки ҡыҙ бала әсәне, малайҙар атайҙы күҙәтеп һәм ҡабатлап үҫә. Ә бына ҡатын-ҡыҙҙың лидерлығына килгәндә, был енестәр тигеҙлегенә ынтылыуҙың һөҙөмтәһе. Тик ул тәбиғәт ҡанундарына ҡаршы. Хоҙай ирҙәрҙе көслө, ҡатын-ҡыҙҙы нескә итеп яралтҡан. Гүзәл заттар тыныс тормошта донъя йөгөн тартһа ла, ауыр мәлдәрҙә ил иргә таянмаһа юҡҡа сыға. Ә шуны хатта ғаилә кимәлендә лә аңламағандар бар, ти Әхтәм Әхәт улы.

Яҙыусы Әхмәр Үтәбай фекеренсә, аҡыллы ҡатын-ҡыҙ бер ваҡытта ла иренең алдына сыҡмай. Балаларында ла атайҙарына ҡарата ихтирам һәм хөрмәт тәрбиәләй. Ә ир-егеттәрҙең абруйы төшөүендә лә улар ғәйепле түгел. Бары тик ирҙәр көслө була алмағанға ошо буш урынды гүзәл заттар яуларға мәжбүр, ти ул. Ойоштороу эшенә килгәндә, бары тик мотивация, йәғни йәлеп итерҙәй сәбәп кәрәк. Артабан инде лидерҙарҙы асыҡлау, аныҡ маҡсаттар ҡуйып эш итеү генә шарт.

Ыңғай миҫал бар, Өфөлө 5 йылдан ашыу атайҙар советы эшләп килә. Уның рәйесе Сынтимер Баязитов әйтеүенсә, бөгөн киләсәкте тәрбиәләү менән тик ҡатын-ҡыҙҙар шөғөлләнә. Был совет ошо бушлыҡты тултырыу өсөн ойошторола ла инде.

Республикала ойошторолған ир-егеттәр ҡоро көслө заттарҙың йәмғиәттә тотҡан урынынын нығытыу, абруйын күтәреү кеүек маҡсаттарҙы күҙ уңында тота ла инде. Дәүләт думаһы депутаты Зариф Байғусҡаров был эшкә дин әһелдәрен дә йәлеп итеү яҡлы. Айырылырға йыйынған йәштәр, йәки эскелеккә бирелгәндәр менән аңлатыу эштәре алып барыу, ярҙам ҡулы һуҙыу һөҙөмтәле буласаҡ, ти ул. Әлбиттә ҡануни башланғыстар ҙа ҡаралған.

Ир-аттар борондан илде лә, ғаиләһен дә һаҡлаусы, яҡлаусы булған. ә бөгөн үҙ позицияһынан сигенеүе күңелһеҙ эҙемтәләргә килтерә. Тарҡалған ғаиләләрҙең артыуы ла, бер енесле парҙар ҙа ата-бабаларҙан ҡалған ҡиммәттәрҙең юҡҡа сығыуына бәйле.

Әгәр бөгөн йәмғиәттә ир егеттәрҙең абруйын күтәреү һорауы тыуған икән был күп яҡлы проблема, уны көслө заттарҙың себер сығып ғаиләһенән айырым йәшәүе йәки атай кешенең тәрбиә эшендә ҡатнашмай тик аҡса табыу менән шөғөлләнеүе, балаларҙың өйҙә лә, мәғариф учреждениеларында ла ҡатын-ҡыҙ тәрбиәһе алыуы, хатта гүзәл заттарҙың артыҡ үҙаллылығы менән дә бәйләргә мөмкин. Әммә дөйөм алғанда ул ҙур йәмғиәт күренешенә әйләнә, ҡатын-ҡыҙҙарҙың тормош дилбегәһен үҙ ҡулына алыуы, ир егеттәрҙең артҡараҡ планға күсеүе, йәмәғәт эштәренән ситләшеүе күҙәтелә. 16 апрелдә уҙасаҡ ир егеттәр ҡоро ошо проблеманы хәл итеүгә ниндәйҙер этәргес бирер, көслө заттарҙы сәмләндерер, ғәмләндерер тигән өмөт бар.

https://bash.news/bash

Читайте нас:

© 2024 "ТАМАША" Республика мәҙәниәт һәм сәнғәт журналының сайты.
Сайт Республиканского журнала культуры и искусства "ТАМАША".
Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы.
Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".

Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций 5 ноября 2015 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01477

Телефон

(347)292-77-64

Электрон почта

[email protected]

Адресы

450079, Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13, каб. 612