«Бәхет – ул үҙең менән ҡәнәғәт булыу...»

– Һуңғы йылдарҙа сәхнәлә һирәгерәк күренәһегеҙ. (Әллә миңә шулай тойола ғынамы икән?) Бының сәбәбе ниҙә? Үҙегеҙҙең әлеге мәлдәге эшмәкәрлегегеҙ хаҡында һөйләп үтһәгеҙсе?

– Шулайыраҡ булды шул... Сәхнәлә күренмәүемдең сәбәбе ғаилә мәшәҡәттәренә сумыуымда, балаларҙың үҫеп, ҡул аҫтына инеүен көтөүгә бәйле ине. Шулай ҙа йырҙан айырылманым, һирәк булһа ла сығыш яһай инем. Әлеге мәлдә иһә балалар менән эшләйем, Өфөлә үҙем етәкләгән вокал студияһы бар. «Ынйылар» ансамбле тип беләләр беҙҙе. Унда 7-12 йәшлек балалар шөғөлләнә. Балалар өсөн үткәрелгән республика, бөтә Рәсәй конкурсында ҡатнашып, призлы урындар яулайбыҙ. Балалар менән ике тиҫтә йылдан артыҡ эшләйем. Уларҙың һәр уңышына һөйөнәм.

– Балалар менән эшләү үҙенсәлектәрен дә билдәләп үтегеҙ әле? Ниндәй сифаттарға эйә булыу кәрәк вокал буйынса педагогҡа?

– Балалар менән эшләү өсөн иң тәүҙә уларға ҡарата мөхәббәт, махсус белемле һөнәр эйәһе, үҙ эшеңдең оҫтаһы булыу кәрәк инде. Улар бит йырларға өйрәнергә тип килә, һәр ҡайһыһының үҙ холҡо, үҙ асылы. тигәндәй. Ана шул балаларҙың күңеленә юл яра, талантын күрә, үҫтерә, уларҙы аңлай белеү фарыз.
Йыр уҡытыусыһының иң тәүҙә үҙенең дә ижадсы, йырсы булыуы шарттыр, тим. Сөнки балалар уға ҡарап йырларға, үҙен сәхнәлә тоторға, унан белем алырға тип килә бит. Уҡытыусының тәрбиәле, бөхтә булыуы, матур, зауыҡлы итеп кейенә белеүе лә мөһим инде. Нервылар ныҡлығы ла, ниндәй генә ауыр ваҡыттарҙа ла, шат йылмайып, улар менән эшләргә теләк тә кәрәк.

– Үҙегеҙ нисә йәштә йырлай башланығыҙ? Ошо өлкәлә кемде тәүге остазым йә йүнәлеш биреүсем тип әйтә алаһығыҙ? Йыр сәнғәтенә килеүегеҙ нисегерәк булды?

– Бәләкәйҙән йырларға ярата инем, тик бик үтә оялсан бала инем. Йыр-моңға һөйөү уятҡан тәүге йыр уҡытыусым Рәмилә апай Вәхитова үҙе шундай матур итеп баянда уйнай, йырлай торғайны. Миңә ҡанат ҡуйған, тәүге тапҡыр сәхнәгә сығарған кешем ул! Рәхмәт уға!

9-сы кластан һуң атайым менән Өфөгә килдек. 2-се һанлы педагогия колледжының баян бүлеген тамамлағандан һуң йырсы булыу теләге мине Өфө дәүләт сәнғәт институтына (хәҙер Заһир Исмәғилев исемендәге сәнғәт институты) алып килде.
Тәүге тапҡыр ҙур сәхнәгә сығыуым 1999 йылда «Аманат»-шоу фестивалендә булды. Шул осорҙан алып үҙебеҙҙең эстрадала эшләйем.

– Студент мәлегеҙ нисегерәк булып хәтерҙә ҡалған? Шул йылдарҙан сағыу ғына хәтирәләрегеҙ менән уртаҡлашығыҙ әле?

– Студент йылдарын һағынып иҫкә алам. Ифрат матур, күңелле саҡтар... Ятаҡта йәшәгәс, бер ғаилә кеүек татыу инек. Күмәкләшеп уҡырға сығып китәбеҙ ҙә, кискеһен йәнә өйкөм-өйкөм булып ҡайтып инәбеҙ. Колледжда ла, институтта ла гел өҫтәмә рәүештә шөғөлләнә инек. Бергәләп театрҙарға, концерттарға йөрөү үҙе бер матур ғәҙәткә әүерелгәйне. Үҙем өсөнсө курстан уҡ гастролдәргә сыға башланым. Дәрес тә ҡалдырырға тура килә торғайны. Айрат ағай Ҡобағошов институттың деканы ине ул саҡта. Дәрес ҡалдырған өсөн әрләп тә ташлай ине ул беҙҙе. Әммә һәр студентын яратты, яҡлай ҙа, һаҡлай ҙа белде. Уҡытыусыларымды ҙур хөрмәт менән иҫкә алам. Рәхмәт үҙҙәренә!
– Хеҙмәт юлығыҙ ҡайҙа башланды?

– Башҡортостан дәүләт телерадиокомпанияһы музыка бүлегендә режиссер ярҙамсыһы булараҡ башланды. Һуңынан вокал уҡытыусыһы йүнәлеше буйынса эшкә күстем.

– Башҡорт эстрадаһында кемде үҙегеҙгә үрнәк итеп ҡуяһығыҙ. Һәм ниндәй сифаттары өсөн?

– Айырып ҡына бына шул йырсы оҡшай йәки оҡшамай тип әйтә алмайым. Тик ятмаған, егәрле кешеләрҙе яратам. Үҙ репертуары өҫтөндә эшләгән, эстрадаға ниндәйҙер яңылыҡ, матурлыҡ индергән йырсыларҙы хөрмәт итәм. Юғиһә, нисәмә йылдар дауамында бер үк костюмда, бер үк йырҙар менән сығыш яһаған, үҫештән, эҙләнеүҙән туҡтаған, күктән ниндәйҙер мөғжизә көтөп ултырғандар ҙа етерлек бит.

– Йыр һайлағанда нимәгә иғтибар итәһегеҙ? Заказ бирәһегеҙме, әллә әҙер әҫәрҙәрҙе лә репертуарығыҙға индерәһегеҙме? Һәм, моғайын, үҙегеҙ ҙә йырҙар яҙаһығыҙҙыр?

– Йырҙың һүҙҙәре лә, көйө лә күңелгә ятыуы кәрәк инде... Шунһыҙ булмай... Репертуарымда Зифа апай Нагаеваның йырҙары ҙур ғына урын биләй. Эйе, үҙем дә электән йырҙар яҙам. Тик, балалар бәләкәй булыу сәбәпле, быға тиклем улар бер аҙ ситтәрәк ҡала килде. Бына әле шуларҙы әкренләп халыҡҡа сығара башланым. Балалар өсөн яҙған йырҙарым да бар. Киләсәктә йырҙарым менән сәнғәтте үҫтереүҙә үҙ өлөшөмдө индерһә алһам, бик шат булыр инем...

– Һеҙҙе ижадҡа нимә илһамландыра? Йырҙар нисек тыуа? Берәй йырығыҙҙың тарихын да бәйән итһәгеҙсе?..

– Кешенең төрлө сағы була... Балаларым, яҡындарым, туғандарым янымда саҡта, бар нәмәгә ҡәнәғәт булып йәшәгәндә йырҙар үҙенән-үҙе тыуып, йырлағы килеп кенә тора ул. Һәр бер йырым ҡәҙерле һәм яҡын, мин уларҙы бөтә күңелем менән башҡарам.
Ә йыр тарихына килгәндә... Быйыл йәй еләк ишелеп уңды бит... Тыуған яҡта хисләнеп еләк йыйған мәлем ине. Әхирәтем, шағирә, журналист Айзилә Мортаева ошо темаға бәйле шиғыр яҙып һалған. Миңә, тыуған яҡтың тәмле һауаһына илереп еләк йыйған кешегә шул ғына кәрәк ине. Ун биш минут эсендә «Еләк йыям зәңгәр болонда» йыры яҙылды ла ҡуйҙы...

– Һеҙҙең өсөн бәхет төшөнсәһе нимәнән ғибәрәт?

– Бәхет – ул үҙең менән ҡәнәғәт булыу. Янымда яҡшы кешеләр барлығы, балаларымдың иҫән-һау, аҡыллы булып үҫеп, матур эштәр башҡарыуы. Хоҙай Тәғәлә һаулыҡ бирһен, ҡалғанын эшләп табып, бәхетле булырбыҙ.

– Ғаиләгеҙ, балаларығыҙ хаҡында ла һөйләп үтегеҙ әле? Ниндәйерәк хужабикә, ҡатын, әсәй һеҙ?

– Иң ҡәҙерле, күҙ ҡараһылай һаҡлап, яҡлап торғаным – балаларым – ике улым, яҡындарым, туғандарым. Ғәзиз кешеләремде һәр саҡ һаҡлаясаҡмын, яҡлаясаҡмын, ситтәрҙе яҡын юллатмаясаҡмын. Әммә «мин яҡшымын» тип үҙемде маҡтап ултыра алмайым, һөҙөмтәне ваҡыт күрһәтер... Ябай ғына ҡатын-ҡыҙ мин, йүгереп йөрөп эшләйем, таҙалыҡты, бөхтәлекте яратам, яҡындарымды тәмле ризыҡтар менән һыйлайым. Өйҙәгеләр ҡәнәғәт...

– Бала саҡта бик теләп тә тормошҡа ашырылмай ҡалған хыялдарығыҙ булдымы?

– Аллаға шөкөр, бала саҡтан хыялдар тормошҡа ашты минең. Алдыма ҡуйған маҡсаттарыма ирешәм, аяҡ салыусыларға иһә иғтибар ҙа итмәйем, уларҙы мин көсһөҙ әҙәмдәрҙер тип уйлайым, Кешеләрҙең уңыштарына һөйөнә белеү – үҙе ҙур бәхет. Нисек кенә булмаһын, мин юғалып ҡала торған ҡатын түгел: кәрәк икән – уҫалмын да, ғәҙелмен дә. Алдаҡсыларҙан, ике йөҙлө кешеләрҙән алыҫ йөрөргә тырышам....

– Әңгәмәне үҙегеҙҙең репертуарығыҙҙан берәй матур ғына йыр һүҙҙәре менән тамамларға ине. Ниндәйерәк булыр ул һүҙҙәр?

– «Алға барам» тигән йырҙан алынған юлдар булыр ул:

«Иркен һулап йәшәйем мин,
Шатлыҡ итеп һәр көнөмдө.
Күмелеп тә йырға-моңға,
Бары тыңлап йөрәгемде...»

– Рәхмәт, Гөлназ һылыу! Ысынлап та, артабан да йыр-моңға күмелеп, бәхеткә төрөнөп, үҙегеҙ ниәтләгәнсә, сәнғәтебеҙгә хеҙмәт итеп, тамашасы хөрмәтен үә мөхәббәтен татып йәшәүҙәр насип булһын!

Г. Батыршина.

"Тамаша" журналы. №5-2024 й.