+19 °С
Болотло
75 лет Победы
Бөтә яңылыҡтар

ЙОМА КӨН

Изге һәм бәрәкәтле көн һанала. Уны оло байрам, изге көн итеп ҡабул итеү башҡорттарға ислам менән килеп ингән. Йома менән бәйле төрлө ышаныуҙар, тыйыуҙар халыҡта әле лә йәшәй. Мәҫәлән, Илеш районы һеңрән ауылынан алынған материалда ошондай ышаныу сағылыш тапҡан: ≪Жомға көннө иҙән йуурға ярамай.Бер ҡыз шулай жомға көннө иҙән йууғанда бер бабай (Хызыр Ильяс): ≪Ниә, бәбекәйем, жомға көннө иҙән йууасың? Сыуыңны эчеп бетер дигән. Теге ҡыҙ эчеп бетергән дә сыйырға әйләнгән≫. (3. Нурисламова. һеңрән ауылы).Факиһа Фәхретдинова ла ≪Жомға көн - оло бәйрәм бит ул. Әгәр ҙә бу көнне иртән кер, иҙән йуусаң, тән ауырая, чирләп китәсең, кәйеф булмай, тормыш алға бармай≫, - ти. (Ф. Фәхретдинова, һеңрән ауылы).Ошондай ышаныуҙар булыу сәбәпле йоманы башҡорттар элек намаҙ уҡып, ҡымыҙ, сәй эсеп, изге эштәр башҡарып үткәргән. Йомала шулай уҡ (дауамы сайтта)

ҡыҙ биреү, килен алыу, никахлашыу, балаға исем ҡушыу һ.б. йолалар ҙа атҡарылған.
Башҡортарҙа бигерәк тә ике йома араһы, йәғни кесе йома төштән һуң һәм йома төшкә тиклем изге ваҡыт һанала. Шуның өсөн дә ошо изге ваҡытта әле лә ғәйбәт һатмаҫҡа, хәмер эсмәҫкә, яман эштәр ҡылмаҫҡа тырышалар.
Ф.Ғ. Хисамитдинова
Читайте нас в