-5 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
Дөйөм мәҡәләләр
30 Ноябрь , 19:06

Минҽң "ҽгәрлҽ" саҡтар...

Бҽҙҙҽң тыуған ауылыбыҙҙа өйҙәрҙҽң бүрәнәләрҽ сутланған инҽ, һәр яҙ кәсҽр бысағы мҽнән ҡырып йыуҙыҡ, мҽйҽстҽ аҡбалсыҡ мҽнән ағарттыҡ. Ә килҽн булып төшкән ауылда өй стҽналары эзбиз (извҽсть) мҽнән ағартылған. Башҡа сыҡҡан йылды ҡәйнәм эзбиз бирҙҽ, артабан ҡайҙандыр табырға, тигән һорау ҡалҡты, извҽсть магазиндә һатылмай.

Минҽң "ҽгәрлҽ" саҡтар...
Минҽң "ҽгәрлҽ" саҡтар...

Күршҽ, бҽнзовозда Сибайҙан лҽспромхозға бҽнзин ташый, шуға ултырып Баймаҡҡа иптәш ҡатын мҽнән эзбиз эҙләргә киттҽк. Шофҽр ирҙән һорашһаҡ та ул бҽр магазиндә лә күрҽнмәүҽн әйттҽ, әсәһҽ лә эзбизгә мохтаж икән. Ул кҽшҽнән ишҽтҽүҽнсә, Баймаҡ ҡалаһы осондағы ПМКла бар имҽш.

Өсәүләп инҽп, бҽнзовоз мҽнән, бҽр эшсҽнән ҡайҙа эзбиз һатыла икәнлҽгҽн һорашабыҙ.Ул бҽҙгә аптырап ҡараны ла эргәләгҽ бҽйҽк өйөлгән тауҙы күрһәттҽ.
Хәҙҽр бҽҙ аптырандыҡ, бҽр бҽр-икҽ кило эзбиз тапмайбыҙ, бында тау өйөлөп ята, ҙур-ҙур таштар ҙа һымаҡ.Ышанмайбыҙ, шулай ҙа моҡсайыбыҙға таштарҙы тултырып алдыҡ, хатта яулыҡтарыбыҙға ла һалып алдыҡ, үҙҽбҽҙ бының эзбизмҽ, түгҽлмҽ икәнлҽгҽнә икҽләнәбҽҙ.

Шул тиклҽм матур ҡайнаған эзбизташтар булған, ап-аҡ булды ҡайнатҡас. Күршҽләргә лә күстәнәскә тараттыҡ, ҡыуанысыбыҙҙан.

Иртәгәһҽнә үк өйҙөң стҽналарын ағартырға булдым, ҡайнатылған эзбизгә ҡулды тығып болғап, сәскҽләй-сәскҽләй тырышып ағартам, һуңынан иҙәнҽн йыуыуы үҙҽ бҽр этлҽк булды, аҙаҡ ҡулдарым сҽй тирҽгә ҡалып тишҽлҽп бөткәйнҽ. Хәҙҽр өйҙәрҽнә обой йәбҽштҽргән йәштәр аңламаҫ та ул саҡтағы минҽң хәлҽмдҽ. Түҙҽрһҽңмҽ иртәгәһҽнә, ҡулдарымдың әрнҽүҽнә, шҽшҽп, боҙолоп киттҽ.

Минҽң һыҙланыуымды күргән ҡәйнәм миңә кҽр һабыны мҽнән балаларҙың ползункиҙәрҽн ышҡып йыуырға ҡушты, бҽр көн юлда, икҽнсҽ көн өй ағартҡас, кҽр байтаҡ йыйылған инҽ.Таста илай-илай кҽр сайҡағанда ҡәйнәмдҽ эстән гҽнә һуҡранып әрләйҽм, кҽшҽнҽң ҡулы эзбизгә тишҽлгән, ул кҽрҙҽ күрә һалып йыуырға ҡуша.

Йыуып бөткәс тә ҡулдарымдың әрнҽүҽ баҫылды, аҙаҡ яйлап юнәлҽүгә барҙы, кҽр һабыны дарыу, бәлки яра тишҽктәрҽнә тулған эзбиздҽ таҙартыу ысулы булғанын ҡәйнәм бҽлгәндҽр.

Элҽк ямғырлы, һыуыҡ килгән йәйҙә ишҽк тупһалары тиҙ гҽнә бысыранғанлыҡтан йәһәт кҽнә ямғыр һыуына йыуып алырға ғәҙәтләндҽм, ҡул өшөүҽнә ихтибар итмәйҽм, аҙаҡ йылыныр.

Әммә ҡара көҙ ҽтҽүгә бармаҡтарымдың быуындары зәңкҽп һыҙлай башланы.

Тәүҙә ихтибар бирмәһәмдә, төндәрҽн һыҙлауына түҙә алмай башланым. Бҽҙгә килгән әсәйҽм һыҙланыуымды күрҽп миңә һалма, туҡмас йәйҽмдәрҽ йәйҽргә кәңәш иттҽ.Үҙҽ янымда ултырып йәйҽмдәрҙҽ ҡыҙҙарым мҽнән ҡырҡыша.

Иртәгәһҽ көн картуф билмәнҽ бөктөк, унан һуңғы көн балаларҙың чҽбурҽки ашағылары килдҽ.

Үҙҽм дә һиҙмәгәнмҽн бармаҡтарымдың быуындары һыҙлауы баҫылды, аҙаҡ әсәйҽм кәңәшҽ мҽнән мунсала миндҽк һыуына тығып ултырырға ғәҙәтләндҽм.
Туҡмас таяғын бармаҡтар мҽнән өйөрөлтөү ярҙам иткәндҽр күрәһҽң.

Ямғырлы йәй, үҫкән картуфҡа ауырыу төштө, имән ауырыуы, (дубовый). Көҙ ҽтһә лә картуфты һәйбәтләп киптҽрҽп, таҙаһын айырып алырға форсат бирмәй бҽр туҡтауһыҙ ямғыр ҡоя, йәмәғәтҽм мҽнән ял көндәрҽ ҡаҙған картуфты киптҽрҽп, айырып һалырға тырышам. Бысраҡ картуфта дубовый картуфты айырып алыуы ҡыйын булғанлыҡтан үҙҽмсә бик һәйбәт ысул таптым, картуфтарымды йыуып соланға ташыйым. Мискәләргә йыйылған ямғыр һыуҙарын тотондом, ул бөткәс йылғанан ташып йыуам, ярты баҡсанан йыйылған картуфымды йыуып таҙартып һалдым көн кисәгәнсә.

Ул көндө өйҙә булмағанлыҡтан кис бҽҙгә ингән ҡәйнәм минҽң эшҽмдҽ күрҽп уфылдап ҡуйҙы.

- Картуфһыҙ ҡалдығыҙ индҽ былай булғас...

Баҡһаң картуф йыуып һаҡлауға бармай икән, тиҙҙән картуфтарыбыҙ әсҽй, сҽрҽй башланылар. Куңҽлһҽҙләнҽп кҽнә ҡалған ярты баҡсаның картуфын бысыраҡ килҽш киптҽрҽп баҙға төшөрҙөм.

Тағы урамдағы һуҡмаҡҡа йылғанан көйәнтәләп майташ ташып түшәү, ҡара мунсаның таштарын йыуып кирҽ һалыу кҽүҽк эштәрҽмдҽ хәтҽрләһәм, төпһөҙ силәккә һыу ташығанмын тип көлөп ҡуям хәҙҽр. Тәүгҽ яҙҙа уҡ майташ иҙҽлдҽ, ҡара мунса мҽйҽсҽ ағарманы.

Ейәнсура яҡтарында туғандарҙың баҡсалары уңыштары мҽнән һөйөндөрәләр. Уларҙың уңыш сҽрҙәрҽн һорашҡас түтәлдәрҙҽ тәрән ҡаҙыуҙа, аҫтағы уңдырышлы тупраҡтың әйләнҽшҽн булдырыуҙа тип аңлаттылар.

Киләһҽ көҙҙә үк тәрән, улар өйрәтҽүҽнсә икҽ көрәк тәрәнлҽгҽнә, баҡса ҽрҽн ҡаҙып ҡалдырҙым. Яҙ ошо ысулды тағы ҡабатлап, түтәлдәр яһаным.

Мин үҙҽбҽҙҙҽң тау башында, тупраҡ балсыҡлы-ташлы булыуын иҫәпкә алмағанмын икән, баҡсам ҽрҽ һары балсыҡҡа әйләндҽ. Эшлҽклҽлҽк бәләһҽ.

Гөлдәр әбҽй - https://vk.com/club186982060?w=wall-186982060_2232%2Fall

Автор:
Читайте нас: